Wat is de juiste coach voor een startende ondernemer?
Als je een onderneming start kun je tegenwoordig bijna verdwalen in het bos van hulptroepen die klaar staan om je te coachen, te mentoren, te trainen, te adviseren, te financieren, te introduceren, te huisvesten, te matchen en ga zo maar door. Een deel is gratis, een deel gesubsidieerd en deel kost geld. Ze kosten in ieder geval allemaal tijd. Tijd die jij moet investeren, een investering die moet renderen voor je onderneming en voor je zelf als ondernemer in relatie tot jouw doelstellingen.
Vertrekpunt en doel
Het begint dus met dat laatste. Wat is je vertrekpunt en wat is het doel dat je met een coach zou willen bereiken? Ben je bijvoorbeeld een startende ondernemer die eerst een aantal jaren heeft gewerkt in een bedrijf, misschien zelfs een managementfunctie heeft gehad, of kom je direct uit de schoolbanken? Of ben je noodgedwongen ondernemer geworden? Het type startup coach en startup coaching dat past verschilt wezenlijk tussen deze vertreksituaties. Datzelfde geldt voor je doelstellingen en je ambitieniveau als startende ondernemer: wil je gewoon een goede boterham verdienen en koester je je vrijheid, of heb je grote dromen en ambities om met je onderneming echt iets neer te zetten dat het verschil kan maken? Of een van de vele varianten daar tussen in? Ook die verschillen vragen om een totaal ander type coach en coaching.
Soorten coaches en coaching voor startende ondernemers
Heb je dit alles voor jezelf op een rij, dan is het zaak de voor- en nadelen van de verschillende type coaches en hun coachingsvormen te vergelijken. Ik probeer de vele varianten die er op dit gebied zijn onder te verdelen in een beperkt aantal categorieën, omwille van het overzicht:
1. Mentoring
Een mentor is geen coach noch een adviseur. De mentor fungeert veelal op vrijwillige basis als klankbord voor de startende ondernemer. De mentor is meestal een erg ervaren ondernemer of bestuurder. De vrijwillige basis is zowel een voordeel als een nadeel: een ongeschreven verwachte dankbaarheid zonder dat je iets kunt “eisen”.
2. Investor/coach/mentor
Wat veel voorkomt bij startups is dat informal investors / business angels investeren in de startende onderneming in combinatie met een rol als coach of mentor, veelal op vrijwillige basis. Ook hier is het voordeel (financiering krijgen, vrijwillige basis) tegelijkertijd het nadeel: verschillende petten kan leiden tot conflicten. Zo moet er in een goed coachingstraject ruimte zijn om zelf fouten te maken en te ervaren. Als de coach er ook mijn zij geld in zit, wordt dat lastig toekijken voor de coach. Datzelfde geldt voor vertegenwoordigers van banken en investeringsmaatschappijen die vanuit hun financiële belang hun advies- en coachingsrol invulling geven.
3. Infrastructuren
Hieronder vallen incubators en platformen (al dan niet gesubsidieerd) die een hele business hebben gemaakt van het faciliteren van alle mogelijke support voor startende ondernemers: van huisvesting, mentoring, financiering, networking tot events en meer. Je ziet dat ook steeds meer banken en regionale ontwikkelingsmaatschappijen de samenwerking met deze opzoeken. Ook zijn de hiervoor beschreven 2 soorten coaches vaak aangesloten bij deze infrastructuren.
Deze categorie is vooral geschikt voor jonge innovatieve ondernemers die het netwerken en de contacten met andere ondernemers heel belangrijk vinden. Nadeel kan zijn dat je focus verliest en te veel bezig bent met al dit randgebeuren. Daarnaast kan ook hier het pettenprobleem spelen (verhuurder, financier, coach, networker…).
4. Professionele startup-coaches
Tot slot is er de categorie professionele startup coaches. Deze doen het niet “erbij” zoals vaak het geval is in de bovenstaande soorten, maar doen het als betaalde professie en onafhankelijk. Let bij het kiezen erop dat de coach zelf zowel ruime ondernemerservaring als ruime coachingservaring heeft. Ontbreekt 1 van beide, dan wordt het in dit veld heel lastig coachen: ondernemen moet je zelf aan den lijve hebben ondervonden om het echt te snappen, anderzijds moet je als ex-ondernemer in de rol van coach ook echt de rol van coach kunnen aannemen wat weer een vak apart is. Ook is het belangrijk dat de coach zowel zijn of haar ondernemerservaring als de coachingservaring heeft opgedaan in een diversiteit aan branches en levensfases van de startup onderneming, anders loop je kans op verkokering in de aanpak.
